Onze visie

Gemeenten en provincies zien zich gesteld voor de unieke uitdaging om de duurzame ontwikkeling van Nederland met inwoners en bedrijven vorm te geven. Want hoe je dat als overheidsprofessional?

Als kennispartner in de ontwikkeling van overheidsprofessionals gaat Bestuursacademie Nederland aan de slag met het lokaal bestuur en andere partners. Bestuursacademie Nederland ontwikkelt en verzorgt trainingen en opleidingstrajecten die aansluiten bij de grote duurzaamheidambities van deze tijd. Een combinatie van vak inhoud en ontwikkeling van de benodigde vaardigheden vormt de sleutel tot het succes van deze trainingen. 

 
Duurzaamheid en transities

Het begrip duurzaamheid wordt vaak één op één geassocieerd met verbetering van het klimaat. Echter omvat het veel meer dan dat, zoals blijkt uit de uiteenlopende onderwerpen waarop ontwikkelingsdoelen zijn gesteld (zoals inclusiviteit en maatschappelijk verantwoord ondernemen). Hoewel we de waarde van deze thema's niet willen bagatelliseren, ligt momenteel de focus van Bestuursacademie Nederland, als kennispartner voor de overheid, voornamelijk op klimaat gerelateerde vraagstukken vanwege de huidige discussies over klimaatverandering en energietransitie.

Die focus is belangrijk, want gemeenten en provincies hebben een essentiële (regie)rol. Zij krijgen momenteel financiële middelen tot hun beschikking zodat stappen gezet worden richting het bereiken van de klimaatdoelen. Een voorbeeld hiervan is het Nationaal Isolatieprogramma waarin het kabinet de aanpak van een duurzame gebouwde omgeving intensiveert. Het is vervolgens aan gemeenten om daar concreet invulling aan te geven.
 

Duurzaam leren

De Bestuursacademie heeft opleidingen ontwikkeld op het vlak van klimaatverandering. Die opleidingen richten zich vooral op (gemeente-)ambtenaren die een faciliterende- en/of regietaak hebben in de energietransitie. Dit aanbod sluit zeker aan bij een behoefte, maar het dekt nog niet de volledige lading; de Bestuursacademie Nederland gaat hier een slag in maken. Want inmiddels wordt steeds belangrijker hoe je als overheidsprofessional in jouw functie een wezenlijke bijdrage kunt leveren aan duurzaamheidsvraagstukken.

De Bestuursacademie Nederland laat zich graag inspireren door de originele insteek in het boek “de Donuteconomie” (Raworth, K. (2017) Donuteconomie, In zeven stappen naar een economie voor de 21^e eeuw). Die insteek luidt dat het doel is om de behoeftes van iedereen te realiseren, binnen de draagkracht van de Aarde. Economische welvaart wordt gemeten door te kijken naar de realisatie van een sociaal fundament zonder het overschrijden van ecologische plafonds. Deze insteek sluit aan bij de allesomvattende benadering zoals de Europese Unie die heeft geformuleerd in de Green Deal uit 2019 en terug te lezen is via.

Om de nieuwe doelen te bereiken zijn veranderingen c.q. transities nodig. Dit kan op basis van meerdere modellen, maar zij laten zich steeds kenmerken door nieuwe structuren, culturen en werkwijzen. Overheden moeten zich daarop instellen; de Bestuursacademie kan hen daarin ondersteunen.
De allesomvattende benadering lijkt binnen overheidsorganisaties vaak nog te moeten landen. Veel overheidsorganisaties lijken het thema duurzaamheid als een aparte discipline te zien. Ten onrechte, want het is een onderwerp dat onderdeel uitmaakt van vrijwel alle gemeentelijke aandachtsgebieden. Het zou dus ook betrokken moeten worden in iedere bestuurlijke afweging. Dat betekent wel dat de gehele organisatie het thema duurzaamheid eerst in de haarvaten moet voelen. Als dat het geval is, spreken medewerkers immers dezelfde taal en kunnen zij vanuit daar samen vraagstukken te lijf. Een organisatie brede introductie training is hiervoor een geschikt middel.   

Wanneer die basis op orde is, kan de overheidsorganisatie een verdiepingsslag maken. Want voor bepaalde doelgroepen zijn verdiepende trainingen op gebieden waar overheden ook een rol krijgen in de uitvoering. Het Nationaal Isolatieprogramma of het Nationaal plan voor het Landelijk gebied is hier een voorbeeld van.

Het creëren van draagvlak voor het nemen van de nodige maatregelen, binnen de maatschappij (door middel van participatie) en over de verschillende generaties, moet in ieder geval onderdeel uitmaken van de opleidingsprogramma’s.
 

Vervolgstappen

De Bestuursacademie kan gemeenten en provincies, met behulp van de aan haar verbonden experts,  opleiden in hoe zij deze andere benadering vorm kunnen geven. Dit in de vorm van kennisdeling en het trainen van de benodigde vaardigheden. Een voorbeeld is het creëren van een leeromgeving waarbinnen ruimte is voor experimenten. De deelnemers kunnen dan niet alleen de uitkomsten daarvan, maar ook deze manier van denken betrekken in hun dagelijkse werk.

Bij de rol van kennispartner past een proactieve rol, waar het gaat om het signaleren van nieuwe ontwikkelingen, het zien van dwarsverbanden, en op momenten zelfs de synergie tussen lokale overheden stimuleren.

Dit alles natuurlijk met als hoger doel dat in 2050 Werelddoelen voor duurzame ontwikkeling (Sustainable Development Goals) worden behaald. Deze doelen vormen immers de basis voor alle huidige initiatieven op het gebied van duurzaamheid. Een einde aan extreme armoede, ongelijkheid, onrecht en klimaatverandering. Dat is de kern van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen zoals die met het Klimaatakkoord van Parijs in 2015 zijn afgesproken.

De Bestuursacademie Nederland zet zich de komende jaren voor de volle 100% in om hier aan bij te dragen.